Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Forum içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için foruma kayıt olmalı ya da giriş yapmalısınız. Foruma üye olmak tamamen ücretsizdir.

Extreme Sound

Gold Üye
Kayıtlı Üye
Katılım
4 Şub 2017
Mesajlar
124

İtibar:

SPL - SQ - SQL

    Merhaba arkadaşlar 
  Bu konuyu ne kadar özetlemeye gayret etsemde bilgi aktarımı ve açıklamalı olması nedeniyle bazı detaylara değinmeden olmuyor,

   Ruh haliniz ve enerji seviyeniz yerindeyse bu tartışmayı bitirelim..!

SQ = Ses Kalitesi - 
SPL = Ses Basıncı Seviyesi - 
SQL = Ses kalitesi ve ses basınç seviyesi kombinasyonu-

Otomobil müzik sistemleri meraklıları arasında maalesef aşırı derecede tartışılan bir konudur.
Bu terimler pasif bir otomobil kullanıcısı için bir anlam ifade etmeyebilir ,ama otomobilinde müzik dinlemeyi seven bir fanatik için anlamlı olduğunu düşünüyorum.

Amacınız aracınızdaki ses kalitesini veya şiddetini artırmak olabilir ama hayal kırıklığı ile sonuçlanmaması için otomobil müziği bileşenlerini satın alırken bilinçli bir karar vermek için hedeflerinizi bilmek önemlidir.

    Ses Basıncı Seviyesi (SPL) , Ses Kalitesi (SQ )Ses kalitesi ve ses basınç seviyesi kombinasyonuna (SQL) , tanımları sistemin ürettiği sese ilişkin nicel ve nitel ölçümlerdir. Genellikle birbirleriyle bağlantılı olarak tartışılır çünkü genellikle fiyatları birbirlerine yakındır.

SPL ne anlama geliyor?

Sound Pressure Level teriminin baş harflerinden oluşan kısaltmadır. 
Türkçede ses basınç seviyesi olarak adlandırılabiliriz,
Bir ses dalgasının akustik basıncının bir ölçüsüdür.
SPL tanımlanmış bir atmosferik alanda oluşturulmuş basıncı temsil eder ve desibel cinsinden ölçülür.
İnsanların ses basınç ölçeri veya ses basınç sensörü , eardrums (kulak zarları) dır.
SPL ölçümünde bir DESİBEL metre kullanılır. Bu sayaç temelde SPL'nin gösterimi için kullanılır. ses sisteminin sayısal tarafını ölçer.

    Otomobillerde referans bir ölçüm için , Desibel metre nin sensörü , aracın ön camına içeriden montaj edilir, yolcu tarafına gelecek konumda dır.
İlk zamanlarda DB DRAG,IASCA,USAC,MECA EMMA v.s mobil elektronik endüstrisinin büyümesine adamış otomobil müzik sisteleri yarışmaları olmuştur, rant'ın büyümesi sebebi ile hepsi kazanç maksatlı firmalardır.

    Bir marka gibi ürünlerini satmak isterler ,yıllık aidatları vardır ve her yarışma için yüksek ücret karşılığında hakemler göndermek isterler ,avantajlarıda vardır, dünya rekoru kırldığında ,skor tüm dünya'da legal olarak referans alınır..! 
Otomobil müzik sistemlerinde gelişme gösteren bir çok ülke evrensel kuralları ve desibel metreleri kullanıp maliyetleri kısma maksatlı kendi yarışma organizasyonlarını yapıyor.

   SPL formatlı yarışmalar genelikle 5 kritere göre sınıflandırır.
# 1. Araç türü
# 2. Subwoofer koni alanının kare inç miktarı
# 3. Amplifikatör watt değeri
# 4. Değişiklikler düzeyi
# 5. Ekipman miktarı

    Bir SPL kategorisi seçerken dikkate alınması gereken faktör araç türü olacaktır. bazı araç türleri boyutları veya tasarımları nedeniyle daha yüksek SPL seviyelerine ulaşmak için daha elverişli dir.
SPL yarışmalarında çoğu subwoofer, bagaj alanına yerleştirilir ama sedan'larda,coupe'lerde Minivan'lar, SUV'lar, kamyon'lar ve hatchback'lerde, kısacası tüm araçlarda subwoofer bagaj veya araç içi kompartumanında olmak zorunludur. bagaj ve araç içi konumlarına göre yarışma kategorileride farklılık gösterir.
    
Kullanılan amplifikator'lerin watt 'larıda bazı yarışmalarda kategori belirleyici olabilir.
Örneğin 500 watt -1000 watt - 2000 watt 5000 watt DB DRAG yarışma organizasyonunda kategori sınıfları dır.

Subwoofer konisi alanının (diafram çapı) kare inch miktarı önemlidir, çünkü subwoofer'lar farklı tip, şekil ve ebatlarda üretilir.
Rakiplerin yaklaşık olarak aynı miktarda koni alanı(diafram çapı) ile birbirlerine karşı yarışmaları sağlanır. SPL, bir ses dalgasının akustik basıncının bir ölçümü ise, o zaman subwoofer koni(diafram çapı) alanı miktarı SPL üzerinde büyük avantaja sahip olabilir.

Subwoofer koni alanı formülü kare inch'lerini(cm) kullanarak,örnek verirsek iki 12 inch(30 cm) subwoofer'a sahip bir rakip, iki 12 inch (30 cm) kendiliğinden veya üç adet 10 inch(25cm) alt veya bir adet 15 inch (38cm) kullanan başka bir rakibe karşı yarışır.
SPL yarışmaları rekabeti yüksek olup kullanılan ekipmanların kalitesini veya montajcının kabiliyetini ortaya koyar,seyircilerine bir futbol maçı kadar keyif verir.

    SQ ne demektir?

Ses Kalitesi, sesin doğruluğunun veya anlaşılabilirliğinin değerlendirmesidir.
SQ objektif veya öznel(kişisel bakış açısı) olarak ölçülebilir. Nesnel olarak ses kalitesi, gerçek zamanlı analizörler (RTA) ya da metre gibi araçlarla ya da öznel (kişisel bakış açısı) olarak bir insan dinleyicisi algısı ile ölçülür.

   Ses Kalitesini nasıl değerlendirilir?

   SQ yarışmalarında kullanılan ekipmanlar ve hakemler spl e göre çok fazla detaylıdır ,hakem kadrosu kalabalık ve büyük bir oraganizasyon ile yapılması gerekir,
SPL'in tersine rta ve db ölçümleri jüri dinleme notları seyircilerin uzağında olması gerekir,SQ yarışmalarına giren araçlar SPL araçlarına göre görsel detay ve ince işçiliklere sahip tir, araçları görsel olarak seyretmek keyif verir ama yarışma rekabeti ve seyri zevkli değildir,
Ülkemizde sektörün ekipman ve montaj kalitesinin artması için SQ yarışmaları çok önemli bir faktördür ,Türkiye'de bir defa SQ yarışması olmuştur, hepimizin bu tip yarışmalar destek vermesi gerekir..!

    EMMA,IASCA,MECA v.s. ses kalitesini çeşitli değişkenler açısından değerlendirir.
Bu değişkenler şunlardır:
- Ton Hassasiyeti ve Spektral Dengesi
- Ses Sahnesi
- Görüntüleme
- Doğrusallık
- Gürültü olmaması.

    Her ne kadar EMMA,IASCA,USAC rekabetçi otomobil müzik sistemlerine odaklanmış olsa da, kısaca bu kavramların anlamını açıklamaya çalışacağım ve herhangi bir araç ses sistemine nasıl uygulanabileceğini anlatmak isterim.

     # 1. , Sistemin alt frekanslar (1Hz - 60Hz), Mid Bas frekanslar (60Hz - 200Hz), Orta Aralık ferkanlar (200Hz - 3kHz) ve Yüksek Frekanslar (3khz +.)olmak üzere dört özel frekans aralığında ses üreterek tonal özelliklerini verir.
Ton ve Derece Doğruluğunu Nasıl Dinleyebilirsiniz:
Alt Bas (1 Hz - 60 Hz):
Büyük yaylı çalgılar (dikey elektrik bas gitar ), büyük davullar (kick drum ve timpani'nin) , düşük synthesizer sesleri, üflemeyle veya vurmayla çalınan boruların çalgılarının en düşük sesleri v.s örnek verilebilirim, bu frekans aralığında rezonansa(izalasyon ) ilişkin problemler yaygındır.
Orta-Bas (60Hz-200Hz)
Orta boy davulların (tom-toms, büyük kongas vb.) Ürettiği seslere, bas gitar ve kontrbas,piano'nun alt notaları ve synthesizer'ın alt notaları v.s örnek verilebilim. 
Davul ve bas gitar frekanslarının bozulmamasına özenle dikkat gösterilmelidir. Aracın dinleme alanı olarak küçük olması nedeniyle, bu frekans aralığında rezonansa(izalasyon ) ilişkin problemler yaygındır.
Orta Aralık (200Hz-3 kHz)
Bu aralık, çoğu kayıtta müzik bilgisinin büyük çoğunluğunu içerir. İnsanın sesine, pirinç aletlere, ahşap sarkmalara, iplere, bas gitarın üst sınırına, elektrikli ve akustik gitara, synthesizer'a, piyano'nun orta notaları , küçük davullara ve diğer vurmalı çalgıları v.s örnek verebilirim.
Rezonans ve parazit, bu frekans aralığında ortak sistem kusurlarıdır. Sesler tam ve doğal olmalıdır. Tüm enstrümanlardan ,fazla ince , donuk veya bozulma olmayan doğal ses alınmalıdır. Örneğin, geniş yaylı enstrümanlar, gereksiz rezonansa girmeden karakteristik "ahşap" sese sahip olmalıdır.
YÜKSEK FREKANSLAR (3 kHz - +)
Ziller, üçgenler, çanlar, saz tramvayının üst frekansları, jant atışları, el çırmaları, sentezleyiciler, sicim ve ahşap sarkıt araçlarının üst sıraları ve "s" veya "f" veya "t" ifadelerini abartma eğilimi üzerine yoğunlaşın ve bunlar doğru, pürüzsüz, ne donuk ne de parlak gibi görünmelidir , herhangi bir sert, ince, metalik ses veya bozulma göstermemelidir.

   # 2. Spektral Dengesi, tüm frekans spektrumunda sistemin tonal doğruluğunu kapsayan, dinleme seviyesindeki sistemlerin genel tonal gerçekçiliğinin bir testidir. Sistemin, kayıt çoğaltma yeteneğine bağlı olarak iyi veya mükemmel bir ses kalitesi olduğu kabul edilir.
Zayıf sistemler bozulma, doğal olmayan renklendirme, dinamik sıkıştırma ve frekans tepki hataları göstererek , yorgunluğu ve doğal olmayan bir ses çıkarmasına neden oluyor; üstün sistemler zahmetsizce ve doğal dinlenir.
Spektral Dengesi nasıl dinlenir:
"Büyük resmi" dinleyin.
Parçayı dinlerken sistem gerçek alet ve ses yanılsamasını yaratıyor mu?
Enerji frekansı uygun frekans aralığı ile doğal sondaj arasındaki dağılımımıdır?
Sistemin farklı frekans aralıklarını ne kadar düzgün bir şekilde entegre ettiğine özellikle dikkat edin.
Örnek olarak, bir sistemin yüksek ses frekansı performansı iyi olabilir, ancak yüksek frekansların seviyesi geri kalan spektrum ile karşılaştırıldığında çok yüksek veya çok sessiz olabilirler.

    # 3. Ses Sahne, müzik kaynağının kaynaklandığı platformdur; Bir orkestra gibi oldukça büyük ya da caz mekanı gibi oldukça küçük olabilir.
Amaç, o ses aşamasını araç iç mekanının fiziksel sınırlarını aşacak şekilde mümkün olduğunca doğru ve gerçekçi bir şekilde üretmektir.
Sesli bir sahne beş faktöre ayrılır:
Dinleme Konumu - Sesli sahnenin dinleyiciye göre konumu ve ses kademesinin dinleyiciden görünür mesafesi. En iyi sistem, sahnenin, aracın ön sınırını aşan dinleyicinin önünde olduğu yanılsamasını verecektir. Bu, canlı bir konser dinleme deneyimine yaklaştığı için ideal kabul edilir.
Sahne Genişliği - Sahne, en uzak noktasından sola, en uzak noktasından sağa
Sahne Yüksekliği - Sahne alanının zeminden boyuna en üst noktaya kadar sahne boyu ne kadardır
Sahne Alanı - Sahne, en uzak noktasından en uzak noktasına kadar ne kadar derin
Ambiyans - Müzik ve sahne boyutuyla doğal olarak yaratılmış alan duygusu. Müziğin kaydedildiği "oda" boyutunu hayal edin ve o odada olma hissi yaratmaya yardımcı olan doğal ortam ipuçlarını dinleyin.

     # 4. Görüntüleme, bir sistemin enstrümanların ve vokallerin seslerini doğru yerde ve oranlarda ses sahnesinde çoğaltma yeteneğini tanımlar. Doğru yerler, kaydedildikleri şekliyle yerleşimleriyle tanımlanır.
Sistemler, enstrümanların ve vokallerin ses sahnesindeki konumlarına doğru olarak yerleştirme yeteneklerine göre değerlendirilir.
Görüntüleme nasıl dinlenir:
Düzgün yerleştirilmiş, tutarlı ve tanımlı görüntüleri dinleyerek, aletin boyutunu ses istasyonuna göre doğru bir şekilde iletimi.
Araç sesli görüntüleme Sesin odaklanmış olup ses istasyonunda doğru yere doğru yerleştirildiğine dikkat edin. Bir resim doğal olmayan bir şekilde geniş görünüyorsa, görüntü aralık değiştikçe görüntü dolaşırsa veya iki veya daha fazla görüntüye bölünmüş gibi görünüyorsa bunlar zayıf ses görüntülemenin göstergeleridir.

   # 5. Ses Doğruluğu, farklı bir ses seviyesinde doğru spektral denge ve doğru dinamiklerle bir kaydı çoğaltmak için bir ses sistemleri yeteneğini değerlendirir.
Ses Doğrusallığını Nasıl Dinlersiniz:
Pürüzsüz spektral denge ve katı, gerçekçi dinamikleri dinleyin. Göstergeler bozulma (amplifikatör kırpma veya hoparlör sistemi sınırlamaları) tarafından sıkıştırılmayan gerçekçi bir agresifliğe ve vurguya sahip olmalıdır.
Düşük, orta ve yüksek frekanslar arasındaki göreceli seviye doğal ve gerçekçi olmalı, başka hiçbir bölümün baskın olmamasına dikkat edilmelidir. Herhangi bir doğal olmayan sertliğe karşı dikkatli olun.

     # 6. Gürültünün olmaması iyi yürütülen bir kurulumu gösterecektir. Düzgün ayarlanmış kazanç yapısı ile, sistem tüm dinleme seviyelerinde gürültülü olmamalıdır. Gürültü, orijinal kayda mevcut olmayan herhangi bir ses olarak tanımlanır.
Araç elektroniği, şarj cihazı veya ses sistemi tarafından eklenen herhangi bir ses gürültü olarak kabul edilir.
Gürültüyü dinlemek için:
Sistem açılıp kapatıldığında bir patlama, tıklama veya çarpma var mıdır?
Sistem çalarken parazit,tıslama, titreme, tıklama veya patlamalar var mı?
Hoparlörlerden duyulabilen herhangi bir alternatör sızması var mı?
Göz önüne alınması gereken bir diğer nokta, sistemin erişilebilirliği ve çalışması olacaktır. Yolun herhangi bir dikkat dağıtıcı etkisi gürültü olarak kabul edilebilir.
Sistem ergonomik olarak sesli mi?
Kontroller erişilebilir ve kullanımı kolay mı?
Yukarıdaki tüm değişkenler, bir sistemin ses kalitesini IASCA,EMMA.MECA standartlarına göre değerlendirmenin yolları olarak kullanılır. Daha önce de belirttiğimiz gibi, ses kalitesini değerlendirmek için öznel ve nesnel yollar vardır. Ses basıncı, öncelikle test ve ölçümle ölçülür.
Ne kadar gerçek ses kalitesinin (SQ ) bir tanımı olsada size özel çok ufak dokunuşlar yapılabilir...!
   
    SQL NEDİR ?

 SQ ve SPL'nin bu öznel yorumu, SQL olarak bilinir.

     SQL tanımını yapmam gerekirse ; müzik tarzı olarak herhangi bir fanatikliği olmayan anlık ruh hali durumu ile müziğin her tarzını dinleyenler için yapması gereken müzik sistemine SQL denir.
SPL veya SQ gibi ihtisas alanı olmadığı için doğal ses veya yüksek desibel avantajlarını taşımasada bu sistemlerin kurulum ve maddi dej avantajları SQL bir sistemde avantaj olabilir.
Çok yüksek bir SPL'e sahip subwoofer'lar genellikle dar bir frekans bandına sahiptir. Az sayıda frekans'ları doğru bir şekilde üretirler ve bu frekans aralığının dışına çıkan herhangi bir şey çarpıtılmış gibi görünür.
Öte yandan, daha iyi SQ üreten subwooferlar genellikle daha geniş bir frekans aralığına sahiptirler ve daha yüksek frekans notalarını doğru bir şekilde üretebilirler.
Müzik tarzınız geniş bir yelpazeyi kapsıyorsa , tüm bas frekanslarında ve talep edilen maksimum güce bağlı olarak farklı performans gösterecek harika SQL ile bir subwoofer a ihtiyacınız olacaktır.
Bir 8 inch (20 cm) düşük frekans seviyelerini çoğaltmayabilir ve düşük frekansları yüksekliğini verimli bir şekilde veya istediğinizi çoğaltamaz.
SQL için bir 10-12 inch (25-30 cm) fs değeri 28 hz- 35 hz arasında bir subwoofer tercih etmenizdir, gücü en üst düzeye çıkarmak ve mümkün olduğunca SQ'den ödün vermeden mümkün olduğunca çok havayı hareket ettirmek için tabiki farklı kutu ve ayar seçeneklerini araştırmanızı öneririm.
DB DRAG,IASCA,USAC,MECA EMMA v.s yarışma organizasyonlarında SQL sınıfı yoktur ama acınızın müzik sistemine ve uygun kategoriler var dır.

  SONUÇ ;

1-)SPL, SQ veya SQL uygulaması tamamen kullanıcının tercih ve hedefine bağlıdır.
2-)Eğer basınç seviyesi ve vurguları yüksek  bir sistem tercih ederseniz, SPL sizin için daha iyi olabilir.
3-)Çok az distortion,doğal ve tam dengeli bir ses istiyorsanız, SQ sizin için daha iyi olabilir.
3-)Hem SPL hemde SQ istiyorsanız ve bazı değerlerden ödün vermek suretiyle , o zaman SQL sizin için daha iyi olabilir.

Okuduğunuz İçin Teşekkür Ederim.
Özhan DOĞRUER
 

Bu bilgilendirmeyi dikkate alın!

Sistem tavsiyesi için;
- Araç bilgisi
- Bütçe
Belirtilmelidir.
Konuya “Güncel” yorumu yerine “GÜNCELLE” butonunu kullanınız.
Konuyu HAFTADA EN FAZLA 1 KEZ güncelleyebilirsiniz.
Konu çözüme kavuştuğu takdirde konu başlığını “ÇÖZÜLDÜ” olarak değiştiriniz.

"Özel Mesaj" ile alınan bilgi yerine forumdan alınan bilgi referans niteliğindedir. Sistem Tavsiyeleri Sistemi Kılavuzu

Tema özelleştirme sistemi

Bu menüden forum temasının bazı alanlarını kendinize özel olarak düzenleye bilirsiniz.

Zevkine göre renk kombinasyonunu belirle

Gece/Gündüz modunu seç

Gece ve gündüz modlarından tarzınıza yada ihtiyaçlarınıza uygun olanı seçerek kullana bilirsiniz.

Tam ekran yada dar ekran

Temanızın gövde büyüklüğünü sevkiniz, ihtiyacınıza göre dar yada geniş olarak kulana bilirsiniz.

Izgara yada normal mod

Temanızda forum listeleme yapısını ızgara yapısında yada normal yapıda listemek için kullanabilirsiniz.

Forum arkaplan resimleri

Forum arkaplanlarına eklenmiş olan resimlerinin kontrolü senin elinde, resimleri aç/kapat

Sidebar blogunu kapat/aç

Forumun kalabalığında kurtulmak için sidebar (kenar çubuğunu) açıp/kapatarak gereksiz kalabalıklardan kurtula bilirsiniz.

Yapışkan sidebar kapat/aç

Yapışkan sidebar ile sidebar alanını daha hızlı ve verimli kullanabilirsiniz.

Radius aç/kapat

Blok köşelerinde bulunan kıvrımları kapat/aç bu şekilde tarzını yansıt.

Foruma hoş geldin 👋, Ziyaretçi

Forum içeriğine ve tüm hizmetlerimize erişim sağlamak için foruma kayıt olmalı ya da giriş yapmalısınız. Foruma üye olmak tamamen ücretsizdir.